Zaświadczenie od lekarza dla pracodawcy
Dzień dobry, mam umiarkowany stopień niepełnosprawności i w związku z tym mam wizyty u lekarzy specjalistów. Pracuję, a moja zmiana nie pozwala mi skorzystać z wizyt, chcę się zamienić z koleżanką zmianami (będę w pracy, tylko na innej zmianie) a kierownik rząda ode mnie zaświadczenia od lekarza z wizyty. Czy ma do tego prawo?
Szanowna Pani
Poniżej przedstawiam Pani wykładnię przepisu, który umożliwia korzystanie z dni wolnych na badania specjalistów.
Co do zasady zgodnie z art. 20 ust 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (przepis regulujący płatne zwolnienie od pracy) pracownik o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy (z zachowaniem pełnego prawa do wynagrodzenia) w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy. Wymiar tych zwolnień (nie są to zwolnienia lekarskie) nie jest limitowany (inaczej niż to dotyczy turnusu rehabilitacyjnego, gdzie jest wskazana liczba 21 dni), jednak pracownik może je uzyskać tylko, gdy czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.
Przepisy nie określają szczegółowych zasad udzielania przez pracodawcę zwolnienia od pracy w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających. Ustawodawca jedynie w odniesieniu do zwolnienia w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym zawarł w art. 20 ust. 4 delegację ustawową do określenia szczegółowych zasad udzielania tego zwolnienia. Do pracodawcy należy więc określenie tych zasad lub porozumienie się z pracownikiem w tym zakresie. Przepis art. 20 ust 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji nie określa także zasad dokumentowania odbytej wizyty. Jednakże warto dysponować zaświadczeniem, iż dane zdarzenie miało miejsce. Warto także odpowiednio wcześniej zawiadomić pracodawcę o wizycie u specjalisty (np. 7 dni przed planowaną wizytą) aby mógł on zaplanować pracę/zastępstwo.
Urlop dodatkowy (art. 19 ustawy o rehabilitacji) nie jest urlopem rehabilitacyjnym, tylko wypoczynkowym. Tylko pracownik decyduje o tym jak go wykorzystać. W celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy pracownik ma prawo korzystać z art. 20 ust 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej tj. płatnego zwolnienia od pracy z zachowaniem pełnego prawa do wynagrodzenia, przy spełnieniu przesłanek uprawniających do korzystania z tego zwolnienia zawartych w art. 20 ust 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji.
Osobiście uważam, iż pracodawca nie może żądać zaświadczenia od lekarza, u którego odbyła się wizyta, gdyż w ten sposób pracodawca wchodzi w posiadanie informacji o tym u jakich lekarzy i jakiej specjalności się leczymy, co jest tak naprawdę naszą prywatną sprawą. Jestem zwolennikiem systemu, w którym pracownik oświadcza pisemnie pracodawcy (na wniosku o dzień wolny), iż będzie korzystał z danym dniu z badania specjalistycznego (bez podawania szczegółów jakiego) i żeczynności te (badania) nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.
Jeżeli będzie potrzeba porozmawiania ze mną o ww. kwestii telefonicznie, można skontaktować się telefonicznie z Centrum Integracja w Gdyni tel.: 505 606 776 lub 570 066 306 i umówić się ze mną na telefoniczną konsultację. Z uwagi na kolejność zgłoszeń do porady może być tak, iż konsultacja prawna może być umówiona dopiero na określony termin np. dopiero za tydzień lub później (dzwoniąc proszę pamiętać, że nie zostanie od razu udzielona porada).
Można także skorzystać z punktu nieodpłatnej pomocy prawnej. W każdym powiecie w Polsce działają punkty nieodpłatnej pomocy prawnej. W załączeniu przesyłam link do odpowiedniej wyszukiwarki ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości: https://darmowapomocprawna.ms.gov.pl/pl/mapa-punktow/.
Z poważaniem, dr Michał Urban, radca prawny