Czas pracy osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności

Wiem, że czas pracy osoby z niepełnosprawnością nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo, a czas pracy osoby ze znacznym lub z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. W przepisach przewidziano wyjątki. Skróconej normy czasu pracy nie stosuje się m.in. wówczas, gdy na wniosek osoby zatrudnionej wyrazi na to zgodę lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników (lub w razie jego braku – lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą). Jeśli zatem zrezygnuje się ze skróconej normy czasu pracy, a lekarz medycyny pracy wyraził na to zgodę, czas pracy wynika z przepisów Kodeksu pracy, czyli wynosi 8 godzin na dobę i 40 tygodniowo, a więc ósma godzina pracy nie jest godziną nadliczbową. Nie rozumiem jednak jaka jest w takim razie korzyść dla pracownika, który sam z siebie decyduje się pracować 8 zamiast 7 godzin? Czy jest to w takim razie dobrowolna praca dodatkową godzinę za darmo?

Szanowny Panie,

różne są powody, dla których pracownik posiadający orzeczenie o co najmniej umiarkowanym stopniu niepełnosprawności wnosi o uzyskanie zgody na stosowanie „kodeksowej” normy czasu pracy, część pracowników wnosi o to w zakładach pracy gdzie jest praca zmianowa. Warto pamiętać, iż lekarz medycyny pracy może częściowo zwolnić z ograniczeń czasu pracy wynikających z ustawy „rehabilitacyjnej”. 

Takie stanowisko zajęło Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poniżej przedstawiam odpowiedź ministerstwa:
„Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 2046 z późn. zm.) czas pracy osoby niepełnosprawnej nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo. Natomiast czas pracy osoby niepełnosprawnej – zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniona w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych.
Powyższych norm, zgodnie z art. 16 ustawy o rehabilitacji (…), nie stosuje się:

1. do osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz
2. gdy na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę.

Oznacza to, że uzyskanie przez osobę niepełnosprawną zaświadczenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji (…) wyłącza w całości przepisy art. 15 w/w ustawy, w związku z czym osoba niepełnosprawna, w zakresie czasu pracy, traktowana jest jak pracownik pełnosprawny i w stosunku do niej mają zastosowanie przede wszystkim przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 z późn. zm.).

Obowiązujące przepisy nie określają wzoru ani treści zaświadczenia wydawanego na podstawie art. 16 ustawy o rehabilitacji (…). O treści tego zaświadczenie decyduje więc lekarz medycyny pracy, a w przypadku jego braku lekarz sprawujący opiekę nad daną osobą. W związku z tym, jeżeli z treści zaświadczenia posiadanego przez pracownika niepełnosprawnego wynika, że wyłączona została tylko część przepisów art. 15 ustawy o rehabilitacji (…), należy uznać takie zaświadczenie za wiążące, zgodnie z jego treścią.

Biuro Ministra i Komunikacji Społecznej
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej”.

Z poważaniem,

Grzegorz Jaroszczyk, prawnik