Stomia – można z nią zostać partnerem, ale już nie kucharzem…?

Wypadek, nowotwór, choroba Leśniowskiego-Crohna i zalecenie: wyłaniamy stomię. Co roku ponad 6 tysięcy osób musi zmierzyć się z taką informacją i obawą, jak dalej będzie wyglądało ich życie. Czy można ze stomią normalnie funkcjonować? Czy otoczenie zaakceptuje stomika w jego dotychczasowych rolach społecznych? Co wolno, a czego nie wolno osobie z wyłonioną stomią? Na zlecenie Fundacji STOMAlife zapytano Polaków, co wiedzą oraz co sądzą na temat stomii i stomików?

Szacuje się, że w Polsce żyje ponad 50 tysięcy osób z wyłonioną stomią. Liczba ta wzrosła o 25 proc. zaledwie w ciągu ostatnich 5 lat. Jednak takie operacje będą częstsze – jest to związane z tendencją zachorowań na nowotwory, które są jedną z głównych przyczyn wyłaniania stomii. Ta sytuacja może pojawić się u każdego. Tymczasem, jak pokazuje najnowsze badanie przeprowadzone na zlecenie Fundacji STOMAlife: Polacy nadal nie do końca wiedzą, czym jest stomia i jak się z nią żyje.

STOMIA. Symbol zwycięstwa!

Chirurgicznie wytworzone połączenie brzucha, które umożliwia wypróżnianie się do specjalnego worka stomijnego – to definicja stomii. A jak odpowiadali ankietowani?

Blisko co dziesiąta osoba błędnie kojarzy słowo „stomia” z chorobą, a 35 proc. badanych nie ma żadnych skojarzeń z tym terminem. Zaledwie co czwarty respondent mniej więcej kojarzy czym jest stomia.

- Przed nami kolejna odsłona kampanii prowadzonych przez Fundację. W tym roku hasło przewodnie brzmi: STOMIA. Symbol zwycięstwa! Tak właśnie powinniśmy postrzegać stomików, jako bohaterów, którzy wygrali walkę o swoje życie lub są w jej trakcie. Tymczasem, jak pokazują nasze poprzednie badania, ponad 75 proc. osób z wyłonioną stomią w jakimś stopniu wycofuje się z życia społecznego z obawy przed reakcją otoczenia – mówi Magda Piegat, Wiceprezes Fundacji STOMAlife działającej na rzecz stomików. – Pomimo wciąż dużej niewiedzy, Polacy okazali się bardzo otwarci i tolerancyjni, chociaż nadal pokutuje kilka nieprawdziwych mitów na temat stomii. Wyniki badania opinii postrzegamy jednak jako pozytywną informację, która na pewno pomoże wielu osobom z wyłonioną stomią wyjść ze swojej skorupy – dodaje.

Co mówią ludzie?

Niewiedza zazwyczaj budzi strach i nieufność, ale odpowiedzi respondentów wydają się przeczyć tej tezie. Największy odsetek badanych uznał, że stomia nie stanowi medycznej przeszkody do podejmowana pracy zawodowej (85 proc.), uprawiania seksu (83 proc.), podróży samolotem (76 proc.), czy spożywania normalnych posiłków (75 proc.). Stomicy spotykają się też z dużą akceptacją ze strony społeczeństwa jeżeli chodzi o kwestie budowania relacji partnerskich (87 proc.), czy posiadania dzieci (84 proc.).

Większość społeczeństwa bez problemu zaakceptuje stomika w roli przyjaciółki lub kolegi z pracy (kolejno 82 proc. i 80 proc.). Dla znacznej części badanych stomia nie stanowiłaby również przeszkody, gdyby posiadał ją nauczyciel (76 proc.) lub małżonek bliskiej osoby np. synowa, zięć (75 proc.).

Nie ma za to jednoznacznego przyzwolenia dla odsłaniania worka stomijnego w codziennych strojach (42 proc.) lub na plaży (42 proc.). Według znacznej częściej badanych osoby żyjące ze stomią nie powinny również uczęszczać na publiczne baseny (aż 63 proc. badanych nie akceptuje takiego zachowania) lub korzystać z sauny.

Zaledwie połowa osób zaakceptowałaby stomię u kucharza, a jeszcze mniejszy odsetek u ratownika na pływalni (41 proc.). O tym, że stomia musi znacznie obniżać komfort życia, przekonanych jest niemal trzy czwarte respondentów. Blisko co trzecia osoba jest przekonana, że worek stomijny wydziela nieprzyjemny zapach, a co czwarta, że stomia wyklucza z życia towarzyskiego i skraca życie.

Stomia to nie choroba

- Operacja wyłonienia stomii to zabieg, który albo ratuje życie, albo zdecydowanie wpływa na poprawę jego komfortu. Niestety, pokutujące przekonania i obawy związane z posiadaniem stomii, wielokrotnie powodują, że pacjenci odmawiają zgody na jej przeprowadzenie – mówi prof. dr hab. n. med. Krzysztof Bielecki, chirurg i proktolog. – Dlatego tak ważne są wszelkie działania, które mają na celu zwiększanie świadomości na ten temat, nie tylko wśród stomików, ale przede wszystkim wśród społeczeństwa. Poczucie akceptacji środowiska może uratować życie wielu osobom, które stoją przed tą trudną decyzją, jaką bez wątpienia jest zabieg wyłonienia stomii

- Pamiętajmy, że stomia nie jest chorobą, a sposobem na poradzenie sobie z nią. Może spotkać każdego z nas, bez względu na stan zdrowia i wiek. To często jedyny ratunek na przykład w przypadku mnogich urazów brzucha z uszkodzeniem jelita grubego. Osoba ze stomią nie jest nazywana przez nas chorą, po prostu jest to stomik, człowiek który zaczyna nowe życie – dodaje.

Nowa kampania

Fundacja STOMAlife od kilku lat prowadzi działania mające na celu poprawę komfortu życia osób z wyłonioną stomią. 5 października, w Dzień Stomika, startuje kampania „STOMIA. Symbol zwycięstwa”, która ma pokazać samym stomikom oraz ich otoczeniu, że walka o zdrowie zasługuje na uznanie i szacunek. W ramach kampanii, Fundacja będzie również zabiegać o wprowadzenie rozwiązań systemowych mających na celu zapewnienie skoordynowanej opieki nad pacjentem ze stomią.