Prawnik radzi: czy synowi należy się świadczenie pielęgnacyjne?

Mój syn zachorował na cukrzycę typu 1 w wieku 8 lat, teraz ma 14. do jakiego wieku należy mu się świadczenie pielęgnacyjne? Czy gdy stanie się pełnoletni, będą mu się należały jakieś świadczenia?

Olga H.

Odpowiada Anita Siemaszko, prawniczka Integracji:

Świadczenie pielęgnacyjne jest świadczeniem pieniężnym, o które mogą ubiegać się osoby, tóre nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub rezygnują z nich w celu podjęcia opieki nad znacznie niepełnosprawnym członkiem rodziny.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność tej osoby powstała:

• nie później niż do ukończenia 18. r. życia lub
• w trakcie nauki w szkole lub na uczelni, jednak nie później niż do ukończenia 25. r. życia.

Przyznanie przedmiotowego świadczenia nie jest uzależnione od kryterium dochodowego rodziny.

Komu przysługuje?

Prawo do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego mają:

1. matka/ojciec dziecka,
2. opiekun faktyczny dziecka,
3. osoba będąca rodziną zastępczą spokrewnioną,
4. inne osoby, na których ciąży obowiązek alimentacji, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności (pod pewnymi warunkami).

Kiedy przysługuje?

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje ww. osobom, w sytuacji gdy rezygnują z pracy (lub w ogóle jej nie podejmują) w celu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem (również w znacznym stopniu) potrzebującym stałej lub długotrwałej opieki/pomocy innych osób, a także stałego współudziału opiekuna w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Warunkiem otrzymania świadczenia pielęgnacyj-nego jest to, by niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 18. r. życia lub przed ukończe-niem 25. r. życia, ale gdy osoba uczy się w szkole lub studiuje. Trybunał Konstytucyjny w niewykonanym do dzisiaj wyroku z 2014 r. stwierdził, że uzależnienie prawa do uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego od wieku, w którym powstała niepełnosprawność podopiecznego, jest niezgodne z konstytucją.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje w związku z opieką nad:

• osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełno-sprawności łącznie ze wskazaniami:
  • konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz
  • konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji,
• albo osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

W związku z tym będzie Pani pobierać świadczenie pielęgnacyjne przez czas uzyskiwania przez syna takich orzeczeń jak wyżej.

Pani syn, gdy ukończy 18 lat, może ubiegać się o rentę socjalną.

Warunkiem przyznania renty socjalnej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest pełnoletność oraz całkowita niezdolność do pracy stwierdzona w okresie „od dzieciństwa” do ukończenia nauki w szkole.

1. Renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:
   • przed ukończeniem 18. r. życia,
   • w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej przed ukończeniem 25. r. życia,
   • w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.
2. Renta socjalna może zostać przyznana na stałe – jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest trwała lub na czas określony – jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest okresowa.
3. Rentę socjalną przyznaje i wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ustalenia całkowitej niezdolności do pracy dokonuje lekarz orzecznik ZUS.
   • W 2018 r. świadczenie pielęgnacyjne wzrosło o 71 zł i wynosi 1477 zł miesięcznie.
   • Renta socjalna od 1 marca 2018 r. wynosi 865,03 zł brutto. Od 1 września br. (z mocą 1 czerwca br.) wzrośnie do 1029,80 zł brutto (do wysokości minimalnej renty z ZUS z tytułu całkowitej niezdolności do pracy).

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 1952 z późn. zm.).
2. Ustawa o rencie socjalnej z dnia 27 czerwca 2003 r. (Dz.U.2013.982, tekst jedn. z późn. zm.).
3. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 2003 r. w sprawie przyznania renty socjalnej (Dz.U.03.170.1656).