Prawnik radzi: czy na urlopie zdrowotnym można starać się o świadczenie dla dziecka?

Jestem samotną mamą i pracuję bardzo dużo, ile się da, ale chciałabym wkrótce skorzystać z nauczycielskiego przywileju i pójść na urlop zdrowotny. Czy będąc na urlopie zdrowotnym, mogę się starać o świadczenie pielęgnacyjne na niepełnosprawną córkę?

Krystyna G.

Odpowiada Anita Siemaszko, prawniczka Integracji:

Kluczowe w Pani sytuacji jest to, że będąc na urlopie nauczycielskim dla poratowania zdrowia, pozostaje Pani wciąż w stosunku pracy, jest Pani zatrudniona. Przepisy Ustawy o świadczeniach rodzinnych z dnia 28 listopada 2003 r. stanowią, że świadczenie pielęgnacyjne przysługuje pod warunkiem rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.

Warunek sine qua non otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego to: niepodjęcie lub rezygnacja z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, albo osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Wątpliwości rozwiało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (pytanie dotyczyło możliwości pobierania świadczenia pielęgnacyjnego podczas urlopu wychowawczego, ale per analogiam pasuje do Pani sytuacji). Jak wyjaśnia resort, przyznanie świadczenia nie jest możliwe, bo rodzic pozostaje w stosunku pracy. Aby otrzymywać świadczenie, musi z pracy się zwolnić. Rodzic ten może natomiast ubiegać się o świadczenia rodzinne na dziecko. Aby je otrzymać, dochody rodziny nie mogą być wyższe niż kryterium dochodowe, które wynosi w tym przypadku 769 zł na jej członka.

W Pani sytuacji także przepisy zawarte w Karcie Nauczyciela w sposób kategoryczny określają sytuację.

Urlop dla poratowania zdrowia jest udzielany w celu przeprowadzenia zleconego nauczycielowi leczenia. Urlop ten został ustanowiony, aby zminimalizować negatywne skutki pracy jako nauczyciel. Przeprowadzenie zleconego leczenia ma na celu odzyskanie przez nauczyciela pełnej zdolności do pracy, aby umożliwić mu jej prawidłowe kontynuowanie.

Podczas przyznanego urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel ma prawo do comiesięcznego pobierania wynagrodzenia zasadniczego, powiększonego o dodatek za wysługę lat, a także do pobierania innych świadczeń pracowniczych, w tym dodatków socjalnych, jakie przysługują nauczycielowi w czasie czynnego wykonywania zawodu.

Istotne jest to, że w czasie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia nauczyciel nie może podejmować żadnej działalności zarobkowej. W przypadku złamania wspomnianego zakazu dyrektor szkoły odwołuje nauczyciela z urlopu, wskazując przy tym termin, w jakim nauczyciel ma obowiązek powrotu do pracy.

Korzystanie z urlopu dla poratowania zdrowia jest szczególnym uprawnieniem wynikającym z Karty Nauczyciela.

Wydaje się, że jak wynika z powyższego, przepisy oświatowe również ,,kłóciłyby się’’ z przyznaniem prawa do świadczenia pielęgnacyjnego.

Reasumując, przebywając na urlopie nauczycielskim, nie będzie mogła Pani pobierać świadczenia pielęgnacyjnego.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 1952 z późn. zm.).
2. Art. 73 Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jedn. Dz.U. Z 2014 r., poz. 191 z późn. zm.).