Jak mam usprawiedliwić wyjście do lekarza w trakcie pracy?

Jestem ze znacznym stopniem niepełnosprawności i często mam co roku lekarzy, wybierałam po jednym dniu urlopu na poczet lekarzy, ale myślę, że urlop to jest mój wypoczynek, a nie bieganie po lekarzach, czy mam brać L-4 na jeden dzień, czy wystarczy zaświadczenie od lekarza?

Szanowna Pani,

co do zasady, zgodnie z art. 20 ust, 1 pkt 2 Ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (przepis regulujący płatne zwolnienie od pracy), pracownik o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy (z zachowaniem pełnego prawa do wynagrodzenia) w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy. Wymiar tych zwolnień (nie są to zwolnienia lekarskie) nie jest limitowany (inaczej, niż to dotyczy turnusu rehabilitacyjnego, gdzie jest wskazana liczba 21 dni), jednak pracownik może je uzyskać tylko, gdy czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.

Przepisy nie określają szczegółowych zasad udzielania przez pracodawcę zwolnienia od pracy w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających. Ustawodawca jedynie w odniesieniu do zwolnienia w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym zawarł w art. 20 ust. 4 delegację ustawową do określenia szczegółowych zasad udzielania tego zwolnienia. Do pracodawcy należy więc określenie tych zasad lub porozumienie się z pracownikiem w tym zakresie. Przepis art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji nie określa także zasad dokumentowania odbytej wizyty. Jednakże warto dysponować zaświadczeniem, iż dane zdarzenie miało miejsce. Warto także odpowiednio wcześniej zawiadomić pracodawcę o wizycie u specjalisty (np. 7 dni przed planowaną wizytą), aby mógł on zaplanować pracę/zastępstwo.

Urlop dodatkowy (art. 19 ustawy o rehabilitacji) nie jest urlopem rehabilitacyjnym, tylko wypoczynkowym. Tylko pracownik decyduje o tym, jak go wykorzystać. W celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy pracownik ma prawo korzystać z art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej, tj. płatnego zwolnienia od pracy z zachowaniem pełnego prawa do wynagrodzenia, przy spełnieniu przesłanek uprawniających do korzystania z tego zwolnienia zawartych w art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji.

Jeżeli nie są spełnione przesłanki uprawniające do korzystania ze zwolnienia (zawarte w art. 20 ust 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji), osoba w celu wykonania wizyty lekarskiej w trakcie godzin pracy może np. poprosić pracodawcę o wcześniejsze wyjście na wizytę lekarską i odrobienie tych godzin w innym terminie, skorzystać z dni urlopowych lub wziąć zwolnienie lekarskie.

Z poważaniem,

dr Michał Urban, radca prawny