Nikifory - czy to prawdziwa sztuka?

W Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie odbyła się II konferencja "Nikifory – Artyści niepełnosprawni w życiu społecznym i zawodowym". Rok temu w tym samym miejscu zorganizowano konferencję "Artetarapia drogą wyjścia z izolacji osób niepełnosprawnych".

Tym razem organizatorzy skupili się na aktywności twórczej i artystycznej osób z niepełnosprawnością, którą należy postrzegać nie jako formę terapii, lecz głównie jako sztukę i przejaw artystycznych zdolności.

Małgorzata Mularczyk, prezes Fundacji Wspólna Droga zwróciła uwagę na aspekt społeczny i emocjonalny aktywności artystów z niepełnosprawnością. Gdy prace zostają nagradzane lub dostrzegane, wzrasta nie tylko poczucie własnej wartości ich twórców, poziom samooceny i odwagi, lecz także motywacja do dalszej pracy.

Interesujące wystąpienie miała także dr hab. Hanna Żuraw z Uniwersytetu Warszawskiego, która prowadzi badania naukowe na temat twórczości osób z niepełnosprawnością.

- Z badań wynika, że twórczością artystyczną w większości przypadków zajmują się osoby samotne. Jeden z bardziej znanych i nagradzanych twórców niepełnosprawnych wyraził to słowami, że życie artystyczne, jakie prowadzi, jest życiem na niby. Sytuacja zmusiła go do zajęcia się sztuką. I rzeczywiści czasem jest ona formą zabicia czasu – mówiła Hanna Żuraw.

Hanna Żuraw postawiła wiele pytań, na którymi należy się zastanowić: Czy osoby z niepełnosprawnością to osoby zajmujące się sztuką czy artyści? Czy każdy twórca, artysta, ma być Nikiforem? Dlaczego wystawiają swoje prace i występują na oddzielnych wystawach i festiwalach, a nie na tych, na których prezentują się zdrowi artyści?

Pytanie o to, czy twórczość artystyczną osób z niepełnosprawnością traktować należy jako sztukę czy rodzaj aktywności, pojawiało się w wielu innych prezentacjach. Wśród  zaproszonych prelegentów byli m.in.: Beata Jaszczak, prezes Stowarzyszenia Edukacyjno-Artystycznego "Oto ja", Jowita Kieras-Szaniawska, organizator programu promocji kultury w przestrzeni miejskiej "Pociąg do sztuki", dr Leszek Ploch z APS oraz Agata Adamek z Bemowskiego Centrum Kultury.