Rzecznik Finansowy zamiast Rzecznika Ubezpieczonych

Za sprawą uchwały Sejmu na miejsce instytucji Rzecznika Ubezpieczonych zostanie powołane nowe stanowisko - Rzecznika Finansowego. Jego funkcją będzie reprezentowanie klientów instytucji finansowych czy prowadzenie sporów mediacyjnych.

Zgodnie z Ustawą o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym rzecznik będzie powoływany na wniosek ministra finansów, na 4-letnią kadencję i na nie więcej niż dwie następujące po sobie kadencje.

Kompetencje Rzecznika Finansowego

Stanowisko Rzecznika Finansowego będzie mogła piastować osoba obywatelstwa polskiego, posiadająca wykształcenie wyższe, wyróżniająca się wiedzą i doświadczeniem w zakresie funkcjonowania rynku finansowego i regulacji prawnych tworzących jego otoczenie. Rzecznik Finansowy nie może należeć do partii politycznej, być akcjonariuszem czy członkiem władz podmiotów rynku finansowego.

Rzecznik Finansowy będzie miał o wiele większy zakres możliwości i obowiązków niż Rzecznik Finansowy. Do jego obowiązków należeć będzie m.in.: podejmowania postępowania mediacyjnego (pozasądowe rozwiązanie sporu), istotnego w czasach dużej złożoności produktów finansowych o konstrukcji niezrozumiałej dla wielu klientów. Podmioty rynku finansowego będą miały obowiązek przystąpić do tego postępowania, co uzasadniono „potrzebą zapewnienia wysokiego poziomu ochrony klientów podmiotów rynku finansowego”. Postępowanie mediacyjne będzie prowadzone na wniosek klienta (opłata 50 zł na rachunek Rzecznika Finansowego) lub z urzędu, jeśli wymaga tego ochrona interesu klienta. Zadaniem rzecznika będzie przedstawienie najbardziej optymalnego rozwiązania sporu. Gdy choć jedna ze stron nie wyrazi zgody na proponowane rozwiązanie sprawy, Rzecznik odstąpi od mediacji.

Pokrycie kosztów działalności

Ważną kompetencją Rzecznika Finansowego będzie możliwość wytaczania powództwa na rzecz klientów w sprawach nieuczciwych praktyk rynkowych oraz możliwość uczestnictwa w już toczącym się postępowaniu sądowym.

Na pokrycie kosztów działalności Biura Rzecznika Finansowego zrzucą się instytucje sektora finansowego, w tym m.in. zakłady ubezpieczeń, banki, towarzystwa emerytalne, instytucje płatnicze, SKOK-i, towarzystwa funduszy inwestycyjnych i domy maklerskie.

Wszystkie te podmioty będą zobowiązane przedstawić Rzecznikowi do połowy lutego każdego roku raport, dotyczący postępowań reklamacyjnych (uznanych i nieuwzględnionych roszczeń) rozpatrywanych w poprzednim roku.

Reprezentacja interesów klientów

Do konkretnych zadań Rzecznika Finansowego reprezentującego interesy klientów firm z rynku finansowego należeć będzie:

• rozpatrywanie skarg i wniosków indywidualnie kierowanych przez klientów do Rzecznika, związanych z niesłuszną w opinii klienta odmową uznania reklamacji przed podmiot z rynku finansowego;
• wydawanie opinii dla projektów aktów prawnych dotyczących organizacji rynku finansowego;
• wnioskowanie do właściwych organów o podjęcie inicjatywy ustawodawczej lub zmianę prawaw kwestiach dotyczących organizacji rynku finansowego;
• zawiadamianie właściwych organów nadzoru o dostrzeżonych nieprawidłowościach w działaniu podmiotów rynku finansowego;
• prowadzenie działań informacyjno-edukacyjnych związanych z ochroną praw klienta;
• prowadzenie mediacji pomiędzy klientem a podmiotem rynku finansowego.

Prawdopodobnym wydaje się scenariusz, w którym funkcję Rzecznika Finansowego w pierwszej jego kadencji będzie pełniła Aleksandra Wiktorow, obecny Rzecznik Ubezpieczonych.

Ustawa wejdzie w życie w ciągu 14 dni od jej ogłoszenia, 10 lipca przekazano ją prezydentowi i marszałkowi senatu