Ochrona mienia – czy można odmówić nadgodzin?

Czy osoba niepełnosprawna (stopień umiarkowany), zatrudniona w ochronie mienia, ma roczny limit godzin nadliczbowych, czy po prostu ma się zapracować na śmierć, pracując 400 ileś tam godzin ponad normę? Czy można odmówić pracodawcy nadgodzin po przepracowaniu 150 nadliczbowych?

Szanowny Panie,

Zgodnie z art. 16 Ustawy o rehabilitacji zawodowej, skróconej normy czasu pracy nie stosuje się:

• do osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz
• gdy na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę.

Zatem nie obowiązuje Pana skrócona norma czasu pracy. Jeśli jest Pan zatrudniony na umowę o pracę, obowiązują Pana przepisy Kodeksu pracy, odnoszące się do pracy w godzinach nadliczbowych. Zgodnie z przepisami praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych. Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna w razie:

1. konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii,
2. szczególnych potrzeb pracodawcy.

Przepisu pkt 2 nie stosuje się do pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia.

Liczba godzin nadliczbowych przepracowanych w związku z ww. okolicznościami określonymi nie może przekroczyć dla poszczególnego pracownika 150 godzin w roku kalendarzowym.

W układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy, jest dopuszczalne ustalenie innej liczby godzin nadliczbowych w roku kalendarzowym niż określona.

Każdy pracownik ma prawo w każdej dobie do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku. W ciągu tygodnia łączny czas pracy nie może przekraczać 48 godzin. Polecenie pracy w godzinach nadliczbowych wydaje pracownikowi pracodawca. Jednak w niektórych sytuacjach pracownik może odmówić pracy w nadgodzinach, np. jeśli polecenie pracodawcy narusza zasady współżycia społecznego. Sytuacja taka może mieć miejsce w przypadku złego stanu zdrowia pracownika lub szczególnej sytuacji rodzinnej.

Dlatego w opisanej przez Pana sytuacji warto zasięgnąć porady w Państwowej Inspekcji Pracy.

Z poważaniem,

Ewa Szymczuk, doradca socjalny w Centrum Integracja w Warszawie