Ratunek dla spóźnionych przedsiębiorców

Prowadzące działalność gospodarczą osoby z niepełnosprawnością będą uprawnione do refundacji z PFRON składek na ZUS, nawet jeśli spóźnią się z opłacaniem składki kilka dni – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji, nad którą 4 lutego debatowali w Sejmie posłowie. 

- Zwracam się do pana ministra z prośbą w imieniu dziesiątek osób, które do mnie piszą, telefonują, przychodzą, płaczą, które zawiesiły działalność: wycofajcie te wszystkie sprawy z sądu, dajcie tym ludziom spokój. Nie mogę już słuchać o tym, że oni popełnią samobójstwo, że oni po prostu nie mogą żyć i zostawić swoich rodzin z długiem wynoszącym kilkadziesiąt tysięcy złotych. Przestańmy dręczyć tych dzielnych i biednych ludzi! – apelowała emocjonalnie do kolegów w Sejmie posłanka PiS, Józefa Hrynkiewicz. 

Czego dotyczy problem? Refundacji przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych składek ubezpieczeniowych osobom niepełnosprawnym wykonującym działalność gospodarczą lub niepełnosprawnym rolnikom bądź rolnikom zobowiązanym do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika.

Według obowiązujących przepisów warunkiem uzyskania takiej refundacji jest terminowe opłacenie składek w całości przez osobę ubiegającą się o ich zwrot. W przypadku jakichkolwiek – nawet jednodniowych opóźnień – refundacja nie jest przyznawana. Część osób z niepełnosprawnością, które otrzymały od ZUS zapewnienie, że mogą opłacać składki z pewnym opóźnieniem, dziś musi oddać PFRON-owi przekazane wcześniej pieniądze, stanowiące refundację składek ZUS. W wielu przypadkach to faktycznie kwoty sięgające kilkunastu tysięcy złotych. 

Politycy przygotowali dwa projekty – poselski (PiS) i senacki  - nowelizacji ustaw o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zdecydowano, że wiodący będzie szerszy projekt senatorów. 

Rezerwowe 2 tygodnie 

Projekt przewiduje dwie zasadnicze zmiany. Zgodnie z pierwszą podatnik będzie miał prawo do refundacji składki, jeśli opóźnienie w jej opłacaniu nie jest dłuższe niż 14 dni.

- Będzie to zapis analogiczny do zapisu dotyczącego pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne – precyzowała posłanka, sprawozdawca Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Mrzygłocka z PO. - Osoba niepełnosprawna składa wniosek i pisze, że składki zostały zapłacone w terminie. Nie dołącza do tego żadnych dokumentów, jest tylko oświadczenie. Jeżeli wpłaci te składki w banku czy na poczcie, to może być taka sytuacja, że składki wpłyną do ZUS na przykład po dwóch dniach. W momencie kontroli pracownik dostaje wniosek osoby bezrobotnej, że składki zostały wpłacone w terminie, natomiast z ewidencji ZUS wynika, że nie zostały wpłacone w terminie, tylko właśnie po tych dwóch dniach. Stąd jest najwięcej spraw o zwroty. Wydłużając ten termin do 14 dni, eliminujemy tę przeszkodę – wyjaśniała Katarzyna Mrzygłocka. 

- Druga zmiana da możliwość Państwowemu Funduszowi Osób Niepełnosprawnych umarzania w części lub w całości, rozkładania na raty spłaty należności lub odraczania terminu płatności należności pieniężnych dotyczących zwrotu pomocy udzielonej w formie refundacji składek na ubezpieczenia społeczne oraz odsetek od nienależnie pobranych kwot dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych – precyzowała posłanka Janina Okrągły. 

W czerwcu czy październiku? 

Według założeń projektu zmiany miałyby w całości zacząć obowiązywać od października 2015 r. Jednak część posłów (PiS i SLD) domagała się przyspieszenia wejścia w życie ustawy już 1 czerwca br. 

Terminu październikowego bronił minister Jarosław Duda, Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.

- Chcielibyśmy to zrobić nawet jutro, bo to jest w naszym interesie, ale musimy być w tym poważni i profesjonalni – tłumaczył. – Tego typu zmiana, być może nawet niewystarczająca, wymaga określonych działań również o charakterze technicznym, czyli, po pierwsze, dostosowania systemu informatycznego PFRON. To jest pewien proces. Ja bym się mógł zobowiązać co do 1 czerwca, tylko że jak się nie wywiążę z tego terminu, to będziecie państwo mówić, że po prostu zawaliłem sprawę, a wiem, ile kosztuje i jak czasochłonne oraz pracochłonne jest to, żeby ten system zmienić.(…) Wymaga to przecież nie tylko nowelizacji tej ustawy, ale głównie aktu wykonawczego do tej ustawy, którą musimy skutecznie przeprowadzić, przekonsultować ze środowiskami, międzyresortowo i nie tylko. (…) W moim przekonaniu bezpieczny jest termin 1 października – mówił Jarosław Duda. 

Posłanka Józefa Hrynkiewicz pytała ministra Dudę o liczbę poszkodowanych obowiązującymi przepisami. 

- Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych refunduje składki ok. 34 tys. osób i 34 tys. osób, w tym przecież osoby z różnymi niepełnosprawnościami, wywiązuje się z tego obowiązku. Kilkadziesiąt może w skali kraju nie wywiązało się z tego obowiązku. Dzisiaj mamy w sądach – 4 sprawy sądowe w skali kraju na trzydzieści parę tysięcy refundowanych wniosków – precyzował minister Jarosław Duda. Zapewniał także, że państwo „na nikogo nie poluje”.

 - To jest obowiązek urzędniczy, który jest przewidziany w dzisiaj obowiązującym systemie prawnym. – wyjaśniał. Dodał jednak, że niezmiernie cieszy go nowelizacja ustawy, która obecny stan prawny zmieni.

- Rozwiązania, które dotyczą umarzania w części lub w całości należności pieniężnych, rozkładania ich na raty, jak również odraczania terminu ich płatności, są niewątpliwie znaczącym krokiem, który daje poczucie stabilności i bezpieczeństwa osobom, które są dzisiaj w tej sytuacji, że nie do końca wypełniły swoje obowiązki – mówił. 

Za przyjęciem nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej głosowało 433 posłów, nikt nie był przeciw, jedna osoba wstrzymała się od głosu. Posłowie nie poparli wniosku o przyspieszenie wejścia w życie nowelizacji – już w czerwcu.