Przejdź do treści głównej
Lewy panel

Wersja do druku

Relacja z festiwalu g/Głuchych „Clin d’oeil" w Reims

31.07.2024
Autor: Dominika Kopańska, fot. arch. pryw
Źródło: https://www.clin-doeil.eu/en/festival.html; https://www.youtube.com/watch?v=ll8hWJkNZO4&t=1s ; https://pzg.warszawa.pl/miganie-pantomimiczne/; https://pnrs.ensosp.fr/layout/set/print/Plateformes/Operationnel/Innovations-operationnelles/Projet-MC-ASSIST-prix-de-l-innovation-du-CNSPF-2023
Wejście na Festiwal Głuchych w Reims.

Festiwal Clin d’oeil uznawany jest za najważniejsze wydarzenie w społeczności osób g/Głuchych z całego świata! To idealna okazja do tego, by spotkać się z g/Głuchymi z różnych krajów, poznać ich kulturę, ale też móc zobaczyć ją na żywo, więc warto z takiej możliwości skorzystać! Jeśli chodzi o dostępność festiwalu, to był on dostępny w LSF (francuski język migowy) i IS (międzynarodowy migowy).  

O festiwalu: program, bilety

Festiwal Clin d’oeil odbywa się co dwa lata w Reims, we Francji. W tym roku odbywał się w dniach 4-7.07.2024 roku (czwartek, piątek, sobota, niedziela), a w programie organizatorzy przewidzieli następujące wydarzenia:

  • Koncerty, imprezy.

Jeśli chodzi o bilety, to możliwość była wyboru 3 pakietów:

  • PASS Festival - umożliwiający wejście na wszystkie możliwe wydarzenia podczas Festiwalu. Kwota takiego karnetu wynosi 250 euro (za 4 dni Festiwalu);
  • PASS Village - na 13 wydarzeń z 18 możliwych. Kwota karnetu - 150 euro (za 4 dni Festiwalu);
  • PASS Deaf Party - umożliwiający wejście na koncerty, imprezę, parkiet. Koszt karnetu wynosił 50 euro, za 1 dzień festiwalu. 

Visual Vernacular - coś niesamowitego!

Uczestnictwo w festiwalu był moim debiutem, już w Polsce wiedziałam co chciałabym zobaczyć. Koniecznym na mojej liście było zobaczenie na żywo pokazu Visual Vernacular, w szczególności w wykonaniu: 1) Edyty Kozub, reprezentantki Polski i Erwan'a Cifra, reprezentanta Francji. I się nie zawiodłam! Zobaczyłam też inne wystąpienia, które były również bardzo dobre i mocno ciekawe! To niesamowite wrażenie, patrząc na osoby na scenie i czuć, że ta sztuka ma znacznie głębszy wymiar. 

Czym jest Visual Vernacular (czyli język wizualny)?

To inaczej teatralna forma opowiadania historii w języku migowym, ale z silnym wyczuciem ruchu ciała, znaków, gestów i mimiki twarzy.  Zawiera w sobie elementy poezji, jednak jest czymś zupełnie innym, ponieważ pokazywany jest wizualnie, jak preformy. W Visual Vernacular historie są opowiadane w sposób wizualny, a nie przy pomocy treści. Słuchacz, który odbiera tą sztukę, jest w stanie odtworzyć opowiadaną historię w swojej wyobraźni w postaci oglądanego filmu. VV może być wykonywane solo lub grupowo. 

Głusi artyści wykonujący sztukę visual vernacular VV

(Głusi artyści wykonujący sztukę VV (visual vernacular)

Film VV - Edyta Kozub:

Film VV - Erwan Cifr:

Pierwsze odczucia festiwalowe i bariera językowa

Skąd pomysł na uczestnictwo w festiwalu? Chciałam zobaczyć, ale też poczuć coś zupełnie dla mnie innego, nie jestem w stanie porównać tych odczuć do niczego innego. Z racji, że uczestniczyłam w festiwalu osób g/Głuchych, tak chciałam w podobny sposób móc go odbierać, dlatego na czas mojego uczestnictwa, postanowiłam zrobić też zupełnie nową dla mnie rzecz. Postanowiłam wyłączyć moje dwa aparaty słuchowe, metaforycznie o takiej sytuacji mówię, że "wyłączam słuch", gdzie jeszcze mocniej wytężam wzrok, by wyłapać z takich sytuacji jak najwięcej rzeczy. Weszłam też na specjalny panel, w którym przy pomocy wibracji mogłam doświadczyć zupełnie innego wymiaru muzyki. 

Jeśli chodzi o komunikację, to rozmawiałam jedynie w PJM ,z osobami z Polski, ale też nie bałam się nawiązywać nowych kontaktów z osobami g/Głuchymi, pochodzącymi z różnych krajów. W jaki sposób się komunikowaliśmy?  Znajdowaliśmy wspólnie przeróżne formy komunikacji, np. pantonima, pisanie na telefonie, odczytywanie z ruchu warg, itd. Na początku myślałam, że to język będzie moją główną barierą, ponieważ oprócz posługiwania się językiem polskim, angielskim, niemieckim fonicznym i PJM, nie posługuję się żadnym innym językiem czy systemem, którym posługują się uczestniczący na festiwalu g/Głusi z całego świata. Nic bardziej mylnego! 

Organizatorzy stworzyli specjalną aplikację, w której mogłam obejrzeć video wykonywanego znaku, a poniżej zostało opisane znaczenie. Wyglądało to tak: 

Mężczyzna, który po lewej stronie wykonuje w języku francuskim migowym znak

 

Przechadzając po festiwalu i oglądając przeróżne stanowiska, g/Głusi niezwykle otwarci, zagadywali, nawiązywali kontakt. A ja, w tym czasie czasem używałam mojego telefonu, w którym miałam napisane: “I am sorry, but I don’t speak ASL or IS (International Sign)”, a g/Głusi spoglądali na mój telefon, gdzie z uśmiechem i ruchem warg zapytali: Do you speak English? Odpowiedziałam, że tak. Wtedy mój telefon poszedł w odstawkę, a ja odczytywałam z ruchu warg, to co obecnie jest do mnie mówione. Jednocześnie nauczyłam się kilku znaków w IS (International Sign), bardzo mnie ta otwartość i chęć komunikacji ucieszyła.

Między festiwalem, przechadzałam się po mieście Reims i zobaczyłam, że całkiem sporą grupę osób stanowią Głusi. Miałam wrażenie, że jestem w miejscu, gdzie dominującą grupą osób byli g/Głusi, co było dla mnie bezcennym doświadczeniem.   

International Sign, zamiast International Sign Language – dlaczego?   

Każdy kraj na świecie ma swój język migowy, tak samo sytuacja wygląda, jeśli chodzi o języki foniczne. Jednak Międzynarodowy migowy to sztuczny system komunikacji, który bazuje na stosunkowo niewielkiej liczbie ustalonych znaków i własnym alfabecie, wzorowanym głównie na amerykańskim języku migowym (ASL).  Z IS najczęściej korzysta się na Międzynarodowych konferencjach lub podczas innych spotkań g/Głuchych z całego świata.   

Flaga Społeczności Głuchych 

Na festiwalu, jak i w mieście Reims widziałam wielokrotnie flagę g/Głuchych, której główną symboliką są dłonie. Ciekawa byłam historii stworzenia tej flagi, jak i samego pomysłu na nią.

Światowa Federacja Głuchych głosowała nad różnymi flagami, aby zdecydować, która z nich stanie się oficjalną reprezentacją osób posługujących się językiem migowym na całym świecie, i w 2013 roku zwyciężyła flaga Unii Znaków, stworzona przez  głuchoniewidomego artystę, pochodzącego  z Francji - Arnauda Balarda.  

Arnaud Balard głuchoniewidomy francuski artysta, który stworzył flagę głuchych. Na fladze widnieje kontur dłoni w kolorach żóltym i błękitnym. Kontur dłoni mieści się na granatowym kolorze tła.

Link do materiału, gdzie artysta opowiada w sposób szczegółowy o fladze: pomyśle, celu, znaczeniu. 

Znaczenie kolorystyki i symbolu flagi

Na fladze widoczne są kontury otwartej dłoni, a wyróżnione tutaj kolory nie są przypadkowe. Zatem, jakie znaczenie ma widoczna symbolika i kolorystyka? 

Symbolem osób, używających języka migowego (osoby g/Głuche, głuchoniewidome, użytkownicy dotykowych znaków itd) są dłonie, które na fladze widoczne są w dwóch kolorystycznych konturach: turkusowym i żółtym.  

Balard opisując znaczenie i kolorystykę użył następujących słów: 

  • turkusowy, to symboliczny symbol dla komunikacji osób g/Głuchych, głuchoniewidomych, CODA, rodzin tłumaczy, zebranych razem; 

  • niebieski, symbol ziemii, ludzkości, żyjącej razem na planecie. Jest też jednym z kolorów WFD, który współpracuje z UN (United Nation) w imię lepszego wspólnego życia. Kolor ten jest też barwą wstążki Głuchoty, stworzoną przez Dr Paddy Ladd. Dodatkowo, wskazuje także na Głuchotę, indywidualną i zbiorową podróż mającą na celu walkę z audyzmem etc. 

  • żółty, to kolor światła, oświeconego umysłu, wspólnego życia z poszanowaniem, równością, wolnością i solidarnością.  

Dostępna pierwsza pomoc! 

Na festiwalu były też organizowane sztuki uliczne, wystawy sztuk wizualnych i plastycznych, różne spotkania zawodowe, ale przede wszystkim można było znaleźć miejsca, w których można było sięgnąć pomocy psychologicznej lub porozmawiać o pierwszej pomocy. Festiwal Głuchych to nie tylko atrakcje kulturalne, ale również bardzo ważne miejsce o nazwie "Bezpieczne miejsce", w którym można było uzyskać wsparcie psychiczne, ale też dowiedzieć się, w jaki sposób my możemy zainterweniować w kryzysowych lub trudnych sytuacjach. 

Numer kontaktowy pod który Głusi mogli zadzwonić na kamerkę lub napisać SMS, gdyby potrzebowali pomocy.

Postanowiłam też podejść do jeszcze jednego stanowiska, jakim było dostępne wezwanie pomocy!  A dokładniej projekt: MC - Asysta: Język migowy może uratować życie! Kto ją stworzył i skąd pomysł na stworzenie tej aplikacji? Znalazłam informacje dostępne na oficjalnej francuskiej stronie internetowej, że projekt ten zdobył pierwszą nagrodę za innowacyjność strażaków w ramach Krajowego Kongresu Strażaków Francji 2023.

We Francji jest 5 mln osób g/Głuchych i słabosłyszących, co stanowi 8 % populacji. Od 200 do 500 interwencji w departamencie Calvados dotyczyły tej grupy osób. Projekt MC - Asysta powstał w 2017 roku i ma na celu ułatwić komunikację z ofiarami g/Głuchymi lub słabosłyszącymi. Podczas jednej z takich interwencji starszy sierżant Rémy Touzé napotkał trudności operacyjne w opiece nad omawianą grupą osób, dlatego zdecydował się na szkolenie w języku migowym, a następnie zainicjował projekt MC-ASSIST.

Następnie SDIS14 zatrudniło Farida Darkaoui, który sam jest osobą g/Głuchą, jako eksperta w dziedzinie strażaka-ochotnika posługującego się francuskim językiem migowym, aby pomóc w realizacji tego projektu. Współpracuje z kapralem Franckiem Chauvinem, dzięki czemu wspólnie opracowali aplikację ASSIST.

114 - numer alarmowy dla osób g/Głuchych i słabosłyszących, z afazją i dysfazją, żyjących we Francji, ratujący życie!

We Francji jest dostępny numer alarmowy 114, który umożliwia osobom z trudnościami w mówieniu, ale też osobom g/Głuchym lub słabosłyszącym skontaktować się ze strażakami, policją lub służbami ratunkowymi, bez proszenia o pomoc osób słyszących. To naprawdę oszczędza cenny czas i może uratować życie. Każda z tych wymienionych wcześniej osób, w sytuacji awaryjnej, niezależnie od tego, czy jest ofiarą, świadkiem pewnej sytuacji, może 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, komunikować się np. za pomocą sms, za pośrednictwem bezpłatnego numeru alarmowego. 

Po zebraniu informacji, dotyczących postępowania w sytuacji awaryjnej (lokalizacja, kontekst, tożsamość osoby itp.) numer 114 nawiązuje bezpośrednie połączenie z odpowiednią lokalną służbą ratunkową, która w razie potrzeby interweniuje tak szybko, jak to możliwe . Pod numerem alarmowym 114, dla osób g/Głuchych i słabosłyszących uruchomiono dostęp do usługi w ramach „Rozmowy Totalnej”. Są dwie dostępne możliwości komunikacji: poprzez aplikację, ale też poprzez stronę internetową: www.urgence114.fr, która oferuje czat i komunikację w formie wideo w francuskim języku migowym.

Stanowisko ratowników francuskich, którzy opowiadali o dostępnym wezwaniu karetki pogotowia, która odbywa się  w formie wideo, nie w samej formie sms.

Jak widać, festiwal ten jest naprawdę różnorodny i zdecydowanie każdy znajdzie w nim coś dla siebie. Kolejny odbędzie się za dwa lata, więc jeśli ktoś ma ochotę, to naprawdę mocno zachęcam do uczestnicwa! 



Błąd
Prawy panel

Wspierają nas