Szukamy rozwiązań - prawnik odpowiada

Zachęcamy do dzielenia się wątpliwościami i opisywania problemów dnia codziennego: opieki, pracy, orzeczeń, ulg i uprawnień oraz wszelkich innych spraw i sytuacji. 

Za chlebem

Ponieważ mam rentę i orzeczoną niezdolność do pracy, chciałbym się dowiedzieć, czy mogę wyjechać do Holandii z agencji pracy. Czy muszę zgłaszać ten wyjazd zarobkowy do ZUS? Co mnie czeka, gdy ZUS się dowie o tym wyjeździe?
Henryk M.

Renta z tytułu niezdolności do pracy nie wykluczamożliwości podejmowania pracy zarobkowej w krajuczy za granicą. Jeżeli osoba dorabia do renty, to dodatkowe zarobki mogą spowodować, że renta zostanie zawieszona albo zmniejszona. Więcej na ten temat dowie się Pan na stronie ZUS: www.zus.pl/swiadczenia/emerytury/zmniejszenie-lub-zawieszenie-swiadczen-pracujacych-emerytow-i-rencistow. Rencista w swoim dobrze pojętym interesie powinien uprzedzić ZUS o wyjeździe z kraju. Jeśli bowiem ta instytucja nie będzie mogła skontaktować się z zainteresowanym, może wstrzymać wypłatę renty, dopóki nie dostanie tzw. poświadczenia życia. Na żądanie organu rentowego emeryt lub rencista jest bowiem zobowiązany do potwierdzania własnoręcznym podpisem istnienia dalszego prawa do pobierania świadczeń określonych ustawą. Stan zdrowia kwalifikujący do renty z tytułu niezdolności do pracy jest zawsze oceniany w ramach postępowania orzeczniczego, gdy występuje się o rentę po okresie, na który została przyznana. Ma Pan możliwość kontaktu z ZUS w dowolny sposób wskazany na stronie www.zus.pl/o-zus/kontakt/centrum-obslugi-telefonicznej-co t i tam zasięgnięcia szczegółowych informacji.

Co może komornik?

Otrzymuję świadczenie wypłacane z miejskiego ośrodka pomocy społecznej w wysokości 719 zł z groszami. Moje pytanie dotyczy zakresu działania komornika: czy zasiłek, jaki mam, komornik może zająć w całości czy w jakiejś części?
Aniela D.

Zgodnie z Kodeksem postępowania cywilnego art. 831 § 1 pkt 6): świadczenia z pomocy społecznej w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej nie podlegają egzekucji. Niezależnie od wysokości przyznanego zasiłku ochronie podlega cała kwota wskazana w decyzji. Niestety, w dalszym ciągu zdarza się, że komornicy zajmują pieniądze pochodzące z ośrodków pomocy społecznej. Z czego to wynika? Jest to uwarunkowane tym, że często zasiłki wpływają na rachunek bankowy, który już został zajęty bądź dopiero zostanie zajęty przez komornika. Komornicy nie mają wglądu w to, skąd pochodzą pieniądze na rachunku bankowym dłużnika. Oznacza to, że nie wiedzą, czy środki osoby zadłużonej pochodzą z pracy, opieki społecznej czy innego źródła. Jeśli kiedykolwiek przydarzy się sytuacja, w której komornik zajmie rachunek bankowy, najlepszą możliwością jest skontaktowanie się z nim oraz powiadomienie go o zaistniałym błędzie.

Podstawa prawna: Art. 831. § 1. Nie podlegająegzekucji: 6) świadczenia z pomocy społecznej w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2020 r. poz. 1876 i 2369 oraz z 2021 r. poz. 794 i 803);
Kodeks postępowania cywilnego z dnia 17 listopada 1964 r. t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1805.

Jak zatrzymać eksmisję?

Czy jest możliwe wstrzymanie eksmisji z garażu, w którym przez 55 lat prowadziłem serwis sprzętu elektronicznego? Obecnie podupadłem na zdrowiu. Mam 74 lata, jestem emerytem ze znacznym stopniem niepełnosprawności, na trwałe niezdolnym do samodzielnej egzystencji, mam asystenta, który pomaga w czynnościach życiowych. Kto może pomóc w interwencji urzędniczej? Zero empatii ze strony urzędu, sądu, komornika...
Stanisław P.

W Pańskim liście brakuje istotnych informacji i szczegółów dotyczących sprawy. W związku z tym polecę Panu skorzystanie z bezpłatnej pomocy prawnej, która jest świadczona w każdym powiecie. Na poniższej stronie znajdzie Pan listę punktów nieodpłatnej pomocy
prawnej, gdzie można uzyskać pomoc: np.ms.gov.pl. Warto dodać, że dłużnikowi przysługuje tzw. skarga na czynności komornika. Skarga powinna zostać złożona w terminie 7 dni od dnia dokonania czynności. Opłata za złożenie skargi wynosi 100 zł. Zalecany jest kontakt osobisty lub telefoniczny z komornikiem w celu ugodowego załatwienia sprawy. Jeśli chodzi o garaż, to nie podlega on ustawie o ochronie praw lokatorów, nie korzysta więc Pan ze szczególnej ochrony wynikającej z Ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego
t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 172.

Konsekwencje wyjścia za mąż

Jestem osobą niepełnosprawną, niezdolną do samodzielnej egzystencji. Moja mama pobiera świadczenie pielęgnacyjne. Czy po wyjściu za mąż mama straci to świadczenie i będzie musiała przejść na emeryturę? Czy istnieje możliwość jego zachowania? Pisałyśmy do ZUS u, pytałyśmy w OPS, ale nikt nie umie nam odpowiedzieć, tylko odsyła dalej.
Adela T.

Zakładam że chodzi o Pani zamążpójście, bo tylko w tym wypadku pojawiają się problemy. Zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a) Ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Ustawodawca zakłada, że z chwilą zawarcia związku małżeńskiego przez dziecko to małżonek, a nie rodzice czy inni krewni, jest zobowiązany
w pierwszej kolejności do opieki nad niepełnosprawnym współmałżonkiem. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje małżonkowi rezygnującemu z pracy w związku z koniecznością sprawowania opieki nad chorym współmałżonkiem, chyba że on także legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Jeśli więc obydwoje małżonkowie są osobami niepełnosprawnymi w znacznym stopniu, prawo do świadczenia pielęgnacyjne- go przysługuje pozostałym członkom rodziny, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, rezygnującym z pracy w celu sprawowania opieki, np. matce. W orzecznictwie wojewódzkich sądów administracyjnych pojawił się pogląd, iż inna osoba (niż małżonek osoby niepełnosprawnej), na której ciąży obowiązek alimentacyjny, ma prawo do świadczenia pielęgnacyjnego także w sytuacji, gdy osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim z osobą nielegitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli taki małżonek nie może tej opieki sprawować z przyczyn obiektywnych, niezależnych od niego (wyrok WSA w Białymstoku z dnia 26 listopada 2019 r. sygn. II SA/ Bk 649/19, Wyrok WSA w Krakowie, sygn. III SA/Kr 1277/20 oraz wyrok WSA w Szczecinie z dnia 14 czerwca 2017 r.,sygn. II SA/Sz 494/17). Odmienne stanowisko zajął jednak Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z dnia 23 stycznia 2020 r.,
I OSK 2462/19 oraz z dnia 11 sierpnia 2020 r., I OSK 599/20, stwierdzając, iż prawo do świadczenia pielęgnacyjnego przysługuje krewnym dopiero wówczas, gdy
małżonek osoby wymagającej opieki jest niepełnosprawny w stopniu znacznym, przez co nie jest możliwe wypełnianie przez niego ustawowego obowiązku alimentacyjnego w sposób właściwy. Reasumując, tylko w przypadku posiadanego przez Pani męża znacznego stopnia niepełnosprawności pobieranie przez Pani mamę świadczenia pielęgnacyjnego jest pewne. Jeśli byłoby inaczej – mając na uwadze niejednolite orzecznictwo – po Pani zamążpójściu mama może złożyć wniosek o świadczenie pielęgnacyjne. Jednakże trzeba będzie przekonać organ, że zachodzi szczególna sytuacja umożliwiająca przyznanie mamie
świadczenia, podczas gdy Pani pozostaje w związku małżeńskim. Powodem może być brak możliwości sprawowania opieki przez męża z różnych powodów. Każdy przypadek jest inny i wymaga zindywidualizowanego podejścia oraz argumentowania. Nie można wykluczyć sądowego rozstrzygnięcia sprawy, i dlatego warto przygotować argumenty i przedstawić obiektywne przeszkody do sprawowania przez niego opieki nad niepełnosprawną żoną. Jakie mogą być te argumenty? Nieobecność męża, konieczność opieki męża nad małoletnimi dziećmi, stan zdrowia męża – to mogą być argumenty które sąd może (nie musi) uznać za uzasadniające dalsze pobieranie przez Pani mamę świadczenia pielęgnacyjnego.