Przygotuj się do rozmowy

Od rozmowy kwalifikacyjnej zależy nie tylko to, czy dostaniesz się do pracy, ale i na jakich warunkach będziesz pracować. Przygotuj się więc do niej dobrze!

Przypominamy najpierw o rzeczach oczywistych, jak czyste i stosowne ubranie i o wcześniejszym sprawdzeniu czasu dojazdu do firmy aby się nie spóźnić. Trzeba też pamiętać, z kim byliśmy umówieni na spotkanie rekrutacyjne (imię, nazwisko i stanowisko).

Podczas rozmowy, czyli interview, pracodawca chce się przekonać, czy kandydat nadaje się do pracy na danym stanowisku, a także czy dobrze odnajdzie się w zespole, w którym będzie pracował. Bezpośrednie spotkanie to możliwość sprawdzenia informacji zawartych w aplikacji, czyli złożonych dokumentach, oraz okazja do poznania oczekiwań pracownika. Nie tylko co do wysokości wynagrodzenia, ale i preferowanego sposobu organizacji pracy oraz zawodowych planów na przyszłość. To także szansa na sprawdzenie, czy kandydat jest naprawdę zainteresowany danym stanowiskiem.

Musi być odpowiedź...

Chcąc dobrze wypaść na spotkaniu z przyszłym pracodawcą, warto wcześniej przemyśleć odpowiedzi na najważniejsze pytania. Przygotowanie się jest możliwe, bo większość rozmów przebiega według określonego planu. Koniecznie trzeba ponownie przejrzeć swoje CV i list motywacyjny, ponieważ te dokumenty będą stanowiły podstawę rozmowy.
Na początku często padają pytania ogólne. Mogą one na przykład dotyczyć hobby lub zainteresowań kandydata. To czas na nawiązanie kontaktu z rozmówcą i rozładowanie stresu.

W przyjaznej atmosferze łatwiej pamiętać, że rozmowa toczy się między dwojgiem ludzi - nie tylko w rolach pracodawcy i kandydata do pracy. To szansa na poznanie cech człowieka i oczywiście weryfikacja autentyczności informacji z CV.
Gdy rozmówcy już się poznają, padają zwykle pytania o przeszłość, czyli o edukację i wyniesione ze szkoły umiejętności. To moment, kiedy kandydat może się pochwalić i rozszerzyć wiadomości, które zawarł w CV. Pracodawca chce dowiedzieć się, czy kandydat umie zdobytą wiedzę wykorzystać w praktyce. Zamiast mówić: „Skończyłem szkołę X”, lepiej powiedzieć: „W szkole X nauczyłem się...”. Trzeba pamiętać też o praktykach szkolnych, stażach, które mimo braku doświadczenia zawodowego podnoszą szanse kandydata. Można np. wymienić, gdzie i co robiliśmy.
Dalszy ciąg rozmowy zależy od tego, czy kandydat ma doświadczenie zawodowe, czy nie. Jeśli tak - pracodawca będzie chciał się dowiedzieć, czego nauczył się na poprzednim stanowisku oraz - dlaczego zdecydował się na zmianę pracy. Należy pamiętać, że pracodawca będzie zwracał baczną uwagę na to, jak przedstawiane jest poprzednie miejsce pracy. Warto mówić o tym, co było dobre i podkreślać zdobyte umiejętności. Nie najlepsze wspomnienia i żal lepiej zachować dla siebie, a mówiąc o powodach zmiany pracy, warto podkreślać chęć rozwoju. Gdy kandydat nie ma jeszcze doświadczenia zawodowego, może mówić o tym, czego chce się nauczyć na oferowanym stanowisku i podkreślać zapał do zdobywania wiedzy i umiejętności.

Pracodawca z pewnością zapyta także o dalsze plany oraz wyobrażenia kandydata dotyczące poszukiwanej pracy. Warto pamiętać, że nie oczekuje on pustych deklaracji, że kandydat jest gotowy pracować na jednym stanowisku aż do emerytury, ani że z powodu pracy może w każdej chwili przeprowadzić się do innego miasta. Lepiej wskazać ogólne cele - chęć związania się z konkretną branżą lub plany stabilnego rozwoju zawodowego.
Kolejne elementy rozmowy zależą od specyfiki stanowiska, branży, firmy oraz samego
pracodawcy. Dlatego bardzo ważne jest, żeby przed rozmową zdobyć jak najwięcej informacji o firmie. Przejrzeć jej stronę internetową, wpisać nazwę w wyszukiwarkę na forum internetowym i poczytać, co piszą internauci, a w miarę możliwości - porozmawiać z pracownikami.

Podczas rozmowy prawdopodobnie padnie też pytanie o niepełnosprawność. Dla wielu pracodawców jest to bardzo trudny moment. Z jednej strony - muszą dowiedzieć się, jakie udogodnienia są kandydatowi niezbędne, aby mógł realizować swoje zawodowe obowiązki, ale z drugiej strony - nie chcą go zrazić lub popełnić nietaktu. Bardzo wiele zależy od samego kandydata, który może opowiedzieć o tym, co jest mu potrzebne i jak radzi sobie z codziennymi problemami. Należy pamiętać, że to, co dla osoby niepełnosprawnej jest oczywiste, dla pracodawcy - zwłaszcza jeśli wcześniej nie zatrudniał osób niepełnosprawnych - wcale takie nie jest. Ważna jest podstawowa wiedza z prawa pracy w kwestiach dotyczących osób niepełnosprawnych: co się należy, co można negocjować, czas pracy przystosowanie miejsca, różnice między umowami o pracę.

Dobrze jest oswoić pracodawcę ze swoją chorobą, specyfiką zachowań wynikających z rodzaju niepełnosprawności. Dobrze jest służyć pracodawcy wskazówkami o zatrudnieniu osoby niepełnosprawnej, rozliczeniach, podsunąć konkretne rozwiązania. Po konsultacji ze swoim lekarzem można pokazać, że doskonale wiemy, jak dobrze pracować mimo pewnych ograniczeń.

...właściwa reakcja...

Zdarza się też, że pracodawca wykorzystuje spotkanie z kandydatem jako okazję do sprawdzenia, jak radzi on sobie w trudnej, realnej sytuacji. Może np. przeprowadzić testową rozmowę przez telefon dotyczącą obsługi klienta, sprzedaży jakiegoś produktu, oczekiwać wymyślenia hasła promocyjnego, rozmowy po angielsku lub w języku wymaganym w ofercie, prosić o stworzenie konkretnego dokumentu, krótkiej prezentacji lub o pracę w konkretnym programie.

Osoba prowadząca rekrutację może też nagle wyjść na pewien czas i po powrocie słowem nie wyjaśnić swojego zachowania. Może też zadawać pytania natarczywym, zniecierpliwionym czy wręcz niegrzecznym tonem, popędzać kandydata do szybszej odpowiedzi, zarzucać mówienie nieprawdy itp. Do takich zadań bardzo trudno się przygotować. Warto jednak wiedzieć, że coś takiego może się zdarzyć i wtedy starać się zachować spokój i opanowanie.
Pracodawca w ten sposób zbiera informacje o charakterze kandydata i sprawdza, czy potrafi on np. szybko odpowiadać na trudne pytania. To jednak tylko dodatki do rozmowy kwalifikacyjnej; mogą pomóc podjąć decyzję, ale nie mają na nią decydującego wpływu.

...i pytanie

W ostatniej części interview kandydat ma możliwość zadawania pytań. Nie można z tego zrezygnować. Jednak zadanie pytania: „A czym właściwie zajmuje się firma?” skompromituje kandydata. Także w tej części spotkania przydadzą się informacje zgromadzone przed rozmową kwalifikacyjną. Pytania powinny dotyczyć specyfiki pracy, zagadnień związanych z działalnością pracodawcy czy ścieżek kariery. Chodzi nie tylko o zdobycie informacji o firmie, ale też o udowodnienie pracodawcy, że kandydatowi rzeczywiście zależy na pracy.

Jeśli w trakcie rozmowy ze strony pracodawcy nie padnie pytanie o niepełnosprawność kandydata - na końcu rozmowy jest moment, kiedy pracownik ma szansę sam o tym powiedzieć, zapytać o niezbędne udogodnienia oraz ewentualne przeszkody. Należy jednak pamiętać, żeby nie przyjmować postawy roszczeniowej, ale przeciwnie - pokazywać możliwe rozwiązania i sposoby usunięcia trudności. Może się okazać, że ten ostatni moment zadecyduje o sukcesie rozmowy - pracodawca zobaczy, że kandydat jest zdeterminowany oraz nastawiony na rozwiązywanie problemów, a to cechy najbardziej pożądane u pracowników.
Na zakończenie warto zapytać, czy to już ostatni etap rekrutacji oraz kiedy poznamy decyzję w naszej sprawie.

Co chcą wiedzieć pracodawcy?

- Co wiesz o naszej firmie?
- Dlaczego chcesz pracować w naszej firmie?
- Jak wyobrażasz sobie pracę na stanowisku, na które aplikujesz?
- Jakie masz plany zawodowe na najbliższe pięć lat?
- Dlaczego uważasz, że przydasz się w naszej firmie?
- Wolisz pracować zespołowo czy indywidualnie?
- Jaką rolę najchętniej odgrywałbyś w zespole?
- Jakie udogodnienia są ci potrzebne, żebyś mógł wykonywać swoje obowiązki?

Trudne pytania
- Jak poradzisz sobie na tym stanowisku, będąc osobą niepełnosprawną?
- Jakie są twoje oczekiwania finansowe?
- Co cię najbardziej motywuje do pracy?
- Czego cię nauczyła ostatnio poniesiona porażka?
- Jakie odniosłeś w ostatnim czasie sukcesy?
- Jakie są twoje największe zalety? A jakie wady?
- Dlaczego odszedłeś z poprzedniego miejsca pracy?

Warto wiedzieć
Pracodawca w większości przypadków nie może odrzucić twojej kandydatury ze względu na:
• płeć
• poglądy polityczne
• wyznanie
• orientację seksualną
• plany macierzyńskie
• przynależność związkową
• niepełnosprawność.
Musisz mieć jednak świadomość, że w przypadku niektórych stanowisk jest to możliwe i pracodawca może brać powyższe kwestie pod uwagę, bez naruszania prawa pracy.