Karta NIEMORALNA

Zintegrowanie walki o miejsca parkingowe, podejmowanej w ostatnich latach przez niepełnosprawnych w różnych miejscach Polski, okazało się bardzo potrzebne. Ogólnopolska batalia zjednoczyła aż 50 miast!

Sama akcja to zaangażowanie służb samorządowych, ulotki, artykuły w prasie lokalnej, a wszystko razem wsparte reklamą radiową, prasową oraz profesjonalnie zrealizowanym spotem telewizyjnym. Można powiedzieć: pełny sukces! Także naszego magazynu, który już w 2002 roku bił na alarm w sprawie nieprecyzyjnych przepisów i chaosu zaistniałego wokół starań o karty parkingowe ("Zajmowane koperty" nr 5/2002). Odbyła się również debata prawna omawiająca kluczowe aspekty tego społecznego problemu.

Nadgorliwe przepisy

Najpierw osoba posiadąjąca orzeczenie o stopniu niepełnosprawności musiała zwracać się do Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności o wydanie opinii, czy ma ograniczoną sprawność ruchową. 1 lutego 2003 roku nastąpiła zmiana przepisów odnośnie do trybu wydawania karty parkingowej. Od tej pory nie jest już wymagana dodatkowa opinia zespołu orzekającego. Zatem osoby mające orzeczoną dawną I lub II grupę inwalidzką (orzeczenia KIZ) lub orzeczenia o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności (orzeczenia Powiatowych Komisji ds. Orzekania o Niepełnosprawności) mogą bezpośrednio udawać się do organu wydającego karty parkingowe.
Z racji trwającego "szumu" w organizacjach zajmujących się osobami niepełnosprawnymi minister do spraw transportu określił także, jakie placówki są uprawnione do otrzymania karty.
Dzięki temu wszystkie podstawowe opinie i zastrzeżenia naszego środowiska otrzymały podstawy prawne. Problem jednak pozostał.

KARTA PARKINGOWA

Wzór karty parkingowej dla osób niepełnosprawnych

To standardowy dokument obowiązujący w krajach Unii Europejskiej. W poszczególnych krajach członkowskich obowiązuja odrębne przepisy wynikające z prawa drogowego dla danego kraju, a co za tym idzie, odrębne uprawnienia dla niepełnosprawnych.

WZÓR KARTY

1. wymiary: 148 mm x 106 mm
2. kolor jasnoniebieski, napisy w kolorze czarnym
3. emblemat barwy ciemnoniebieskiej z międzynarodowym symbolem wózka inwalidzkiego barwy białej, o wymiarach 35 mm x 45 mm
4. fotografia o wymiarach 3,5 cm x 4,5 cm

KOMU WYDAJE SIĘ KARTY?

Kartę parkingową mogą uzyskać osoby posiadające ważne orzeczenia:
• o znacznym stopniu niepełnosprawności,
• o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
• o lekkim stopniu niepełnosprawności, które posiadają zaświadczenie o obniżonej sprawności ruchowej (od lekarza prowadzącego lub pierwszego kontaktu).
Kartę parkingową może uzyskać także placówka zajmująca się opieką, rehabilitacją lub edukacją osób niepełnosprawnych.

Niesprawność ruchowa

W pojęciu ogólnym - tak samo jak w moim - niesprawni ruchowo to osoby na wózkach inwalidzkich lub o kulach. Tymczasem, przyjmując za kryterium podziału choroby poszczególnych układów narządu ruchu, mamy: dysfunkcje układu kostnego, stawowego, mięśniowego, naczyniowego i nerwowego. Idąc dalej w systematykę klasyfikacyjną, trzeba wymienić: tzw. zużycia narządu ruchu, uszkodzenia tkanek miękkich, kości, stawów, klatki piersiowej, miednicy, kończyn dolnych i górnych, braki i ubytki kończyn, wrodzone przyrosty kończyn, wrodzone wady stopy i goleni, wady kręgosłupa, choroby reumatoidalne, amputacje, mózgowe porażenie dziecięce, uszkodzenia rdzenia kręgowego, choroby demielizacyjne, uszkodzenia nerwów obwodowych, miopatie, zapalenie wielomięśniowe, rdzeniowy zanik mięśni, przewlekłe zespoły pozapiramidowe.

Język opisów medycznych jest tyleż bogaty co niezrozumiały, ale jedno jest jasne. Prawie każdy niepełnosprawny może zostać podciągnięty pod kategorię niesprawności ruchowej. Bowiem każdy różnie reaguje na niepełnosprawność, tak jak różne są rodzaje uszkodzeń i ich stopnie, typy osobowości i warunki życia oraz wiek osób niepełnosprawnych. Tutaj jest początek wszystkich nieuczciwych zakusów na zdobywanie karty parkingowej.

JAK TO ROBIĄ W HISZPANII

W Hiszpanii kłopoty z zajmowaniem miejsc parkingowych przez osoby nieuprawnione rozwiązano w prosty i skuteczny sposób. Policja traktuje takie auta jak zaparkowane w miejscach niedozwolonych.

W przypadku zauważenia takiej sytuacji auto zostaje odholowane na parking policyjny - kierowcę kosztuje to 60 euro. Problem stanowi to, że policja nie zawsze reaguje dostatecznie szybko na takie sytuacje.

Jeśli chodzi o wyznaczenia miejsc parkingowych, w Hiszpanii występują te same problemy co w Polsce. Miejsc jest mało, są zajmowane przez osoby nieuprawnione, ich rozmiary i usytuowanie nie odpowiadają specyficznym potrzebom niepełnosprawnych kierowców.
(wp)

Mylne przekonanie

"Koperty" na parkingach przy budynkach użyteczności publicznej zostały wyznaczone dla osób mających ograniczoną sprawność ruchową oraz wyrobioną kartę parkingową. Ale zobaczmy, co się stało. Ustawodawca odstąpił od wymogu pisemnego potwierdzania dla wszystkich (wystarczy samo orzeczenie dawnej I i II grupy). Taki wymóg pozostał jedynie dla osób mających orzeczenia dawnej III grupy. Nie zmieniło się jednak społeczne przekonanie. Bartłomiej Zieliński, zastępca komendanta ds. prewencji Straży Miejskiej wypowiadający się o akcji parkingowej w Warszawie (wywiad dla portalu www.niepelnosprawni.pl) mówił: "Tylko przez dwa miesiące strażnicy wraz z pracownikami ZDM udzielili ponad 420 mandatów na sumę 51 tys. 202 zł, zwracając uwagę na kierowców, którzy zajmują "koperty" dla osób o ograniczonej sprawności ruchowej".
To oznacza, że służby miejskie skupiające się na sprawnych kierowcach często nie są w stanie sprawdzić osób niepełnosprawnych, a one są na tzw. prawie. Ten sam problem dotyczy organizacji, które mają karty parkingowe. Kiedy jeździ się z podopiecznymi - nie ma problemu, pod warunkiem że ci mają problemy z poruszaniem się.

Przywilej nadużywany

Idea uprawnień specjalnych wtedy ma sens, kiedy wyrównuje szanse. Człowiek np. chory na serce może spokojnie przejść z parkingu do budynku. Akcja parkingowa "wychowuje" sprawnych kierowców, a niepełnosprawnym jeszcze bardziej pobłaża. Uważam, że sytuacja prawna nadal nie jest jasna dla osoby niepełnosprawnej. Ponieważ parkingów i miejsc wyznaczonych dla niepełnosprawnych jest ciągle za mało, tym bardziej reguły gry powinny być przejrzyste - "koperty" tylko dla osób na wózkach inwalidzkich i to samotnie poruszających się oraz dla tych, których problemy z poruszaniem się nie budzą wątpliwości. Wtedy jest to moralne i nie kusi niepełnosprawnych do kombinowania u lekarzy stosownych zaświadczeń. A lekarze też ludzie.
Mam uczucie wielkiego niesmaku. Niepełnosprawni, podobnie jak reszta ludzi, też kombinują, i prawo nie powinno im w tym pomagać. Z jednej strony wołamy, aby się nad nami nie litować. Z drugiej - żądamy coraz większych uprawnień dla wszystkich niepełnosprawnych we wszystkich dziedzinach życia.
Akcja parkingowa to tylko jeden z przykładów. Jak w sobie godzimy tę sprzeczność - nie mam pojęcia, bo ja jej nie godzę. Dlatego protestuję.

Więcej informacji na temat karty parkingowej

Tekst: Janka Graban
Źródło: "Integracja" 2/2005